Pomnik Opatrzności Bożej
Zarząd TMG wraz ze Społecznym Komitetem Odbudowy Pomnika Opatrzności Bożej zwraca się o wsparcie finansowe na rzecz odbudowy monumentu na rachunek pomocniczy MSP 33 1020 4115 0000 9602 0162 9369 w PLN.
Odbudowę tego pomnika traktujemy, jako działanie trójwymiarowe to znaczy w wymiarze kulturowym, religijnym i historycznym. Przez zburzenie tego pomnika przez hitlerowców, mieszkańcom Gniezna została zabrana jakaś cząstka kultury i tożsamości. Uważamy, że powinniśmy to odbudować, bo gdyby to nie nastąpiło, to oznaczałoby, że godzimy się z tym aktem wandalizmu, który miał miejsce kilkadziesiąt lat temu.
Pomnik Opatrzności Bożej pierwotnie był ustawiony w 1793 roku przy rozwidleniu ulicy Witkowskiej i Wrzesińskiej a ufundowany przez mieszczanina Piotra Gostomskiego. Był on radnym, sędzią i burmistrzem miasta w latach 1790 – 91 oraz członkiem cywilno – wojskowej komisji insurekcji kościuszkowskiej w województwie gnieźnieńskim. Dzięki symbolowi Opatrzności, umieszczonemu na pomniku, zyskał on u mieszkańców także określenie „Bożego Oka”. Miejsce ustawienia pomnika przez lata nabierało charakteru symbolicznego – to tu dawniej znajdowała się południowa granica miasta, a przez ponad sto lat gnieźnianie powracający z majowych wycieczek, odmawiali przy nim modlitwy. Stąd również żegnano odchodzących do wojska lub na wojnę młodych gnieźnian. Pomnik był też świadkiem ważnych wydarzeń dziejowych – zaborów, insurekcji kościuszkowskiej, pożaru miasta z 1819 roku czy budowa kolei żelaznej na początku lat 70 –tych XIX wieku. W 1914 roku w związku z koniecznością budowy wiaduktu nad torami kolejowymi, należało dokonać korekty układu ulic. Dotychczasowe rozwidlenie ulic Witkowskiej i Dworcowej przesunięto nieco na południe, a sam pomnik rozebrano i skatalogowano z myślą o przyszłej budowie. Ta nastąpiła wkrótce po otwarciu wiaduktu w 1918 roku. Obelisk ustawiono w najbliższej lokalizacji w stosunku do pierwotnej – przy skrzyżowaniu ulic Warszawskiej i Dworcowej. W tej formie przetrwał on do 1940 roku, kiedy to został rozebrany na rozkaz niemieckich władz okupacyjnych. Do dziś nie udało się znaleźć miejsca, w którym to gruzy z pomnika zostały wyrzucone. Jedyną pamiątką po nim jest działka na planie trójkąta, wzniesiona na nasypie. Nowy pomnik zostanie ustawiony, zgodnie z projektem, ma jak najbardziej odzwierciedlać pierwotny monument. W tej sprawie jedynym źródłem wiedzy na temat jego kształtu, jest pojedyncze ujęcie tego obiektu, wykonane prawdopodobnie na początku lat 20-tych XX wieku. Dodatkowo udało się znaleźć treść napisów, które były umieszczone na tablicach znajdujących się na postumencie(zapisanych przez Wojciecha Chyłowackiego w czerwcu 1914 roku, czyli tuż po rozebraniu pomnika). Projekt był ustalany z Miejskim Konserwatorem Zabytków, a projektanci z firmy MDS Architekci posiłkowali się także podobnymi obiektami, które znajdują się na gnieźnieńskich cmentarzach. Łączna wysokość nowego pomnika ma wynosić ponad 6 metrów, a wykonany zostanie z betony architektonicznego, który pozwala wykonać gładką nawierzchnię. Pokryta ona zostanie dodatkowo emulsją, umożliwiającą oczyszczanie obiektu w razie pomalowania go graffiti. Otoczenie pomnika doczeka się upiększenia w formie wyłożenia niewielkiego placyku kostką brukową, a teren od strony skarpy zostanie ograniczony ozdobnym płotem. Na jego podmurówce umieszczone zostaną tablice z nazwami firm, instytucji czy osób, które w znaczny sposób wesprą inicjatywę odbudowy pomnika. Całościowa wycena inicjatywy wynosi niecałe 100 tysięcy złotych. Sam koszt projektu nowego pomnika wyniósł około 8,5 tysięcy złotych. Kosz zakończenia prac szacuje się na najbliższe dwa lata.
- On 26 listopada 2014